فناوری تحریک مغناطیسی مغز به عنوان یکی از روش‌های نوین و غیرتهاجمی، افق‌های جدیدی را در حوزه علوم اعصاب و درمان اختلالات مغزی گشوده است. در این میان، دو اصطلاح TMS و rTMS اغلب به جای یکدیگر استفاده می‌شوند که باعث سردرگمی بسیاری از افراد می‌شود. در واقع، درک دقیق اینکه تفاوت tms با rtms چیست، یک ضرورت برای بیمارانی است که به دنبال موثرترین و مناسب‌ترین روش درمانی برای خود هستند. این مطلب به طور شفاف توضیح می‌دهد که تفاوت tms با rtms چیست تا شما را در این مسیر یاری کند.

تفاوت tms با rtms چیست؛ بررسی هفت تفاوت این دو روش درمانی

برای درک بهتر این دو روش درمانی پیشرفته، لازم است تفاوت‌های کلیدی آن‌ها را که ریشه در اهداف، فناوری و نحوه اجرا دارند، به صورت جداگانه بررسی کنیم. در ادامه به هفت تفاوت اصلی این دو تکنیک می‌پردازیم.

تفاوت در مفهوم و کاربرد اصلی

اولین و بنیادی‌ترین وجه تمایز، در تعریف خود این دو اصطلاح نهفته است. TMS که مخفف تحریک مغناطیسی فراجمجمه‌ای (Transcranial Magnetic Stimulation) است، یک مفهوم کلی و یک چتر بزرگ محسوب می‌شود که هر نوع تحریک مغز با استفاده از میدان مغناطیسی را پوشش می‌دهد. در مقابل، rTMS که مخفف عبارت (Repetitive TMS) به حساب می‌آید، یک زیرمجموعه خاص و درمانی از TMS است که در آن پالس‌های مغناطیسی به صورت تکرارشونده و در قالب الگوهای مشخص برای اهداف درمانی به کار می‌روند.

تفاوت در الگوی ارسال پالس‌های مغناطیسی

یکی دیگر از تفاوت‌های برجسته به الگوی ارسال پالس‌ها مربوط می‌شود. در روش عمومی TMS، ممکن است از یک پالس تکی یا یک جفت پالس برای اهداف تحقیقاتی یا تشخیصی استفاده شود. برای مثال، متخصصان از تک-پالس برای ارزیابی سلامت مسیرهای عصبی-حرکتی بهره می‌برند. اما در rTMS، پالس‌ها به صورت یک “قطار” (Train) سریع و پشت‌سرهم با فرکانس‌های مشخص (مثلا ۱۰ پالس در ثانیه) به ناحیه هدف در مغز ارسال می‌شوند تا اثرات پایدارتری ایجاد کنند.

تفاوت اثرات درمانی tms با rtms چیست؟

اثرات درمانی شاید مهم‌ترین جنبه‌ای باشد که این دو را از هم متمایز می‌کند. اثر TMS تک-پالسی معمولا آنی و بسیار کوتاه‌مدت بوده و برای ایجاد تغییرات ماندگار طراحی نشده است. در سوی دیگر، rTMS با هدف ایجاد تغییرات پایدار در انعطاف‌پذیری عصبی (Neuroplasticity) توسعه یافته است. این روش با تحریک مکرر سلول‌های عصبی، عملکرد آن‌ها را در بلندمدت تعدیل می‌کند.

اثرات درازمدت آر تی ام اس از طریق تغییرات زیر حاصل می‌شود:

• افزایش ارتباطات سیناپسی (Synaptic connections) که به تقویت شبکه‌های عصبی کمک می‌کند
• تعدیل سطح انتقال‌دهنده‌های عصبی (Neurotransmitters) مانند دوپامین و سروتونین
• بهبود مدارهای عصبی ناکارآمد که در اختلالاتی نظیر افسردگی نقش دارند

تفاوت در دستگاه‌ها و فناوری ساخت

گرچه هسته اصلی فناوری در هر دو روش یکسان است، اما دستگاه‌های مورد استفاده می‌توانند متفاوت باشند. یک تفاوت tms با rtms چیست، در فناوری دستگاه‌هاست. از آنجایی که در rTMS پالس‌ها به صورت مداوم و با سرعت بالا ارسال می‌شوند، کویل مغناطیسی (Magnetic Coil) و منبع تغذیه دستگاه گرمای زیادی تولید می‌کنند. به همین دلیل، دستگاه‌های rTMS مدرن به سیستم‌های خنک‌کننده پیشرفته (مایع یا هوا) و منابع تغذیه قدرتمندتری مجهز هستند تا بتوانند جلسات درمانی طولانی را بدون افت کیفیت یا داغ شدن بیش از حد پشتیبانی کنند.

پروتکل درمانی؛ مهم‌ترین تفاوت tms با rtms

درمان با آر تی ام اس یک فرآیند کاملا ساختاریافته و مبتنی بر پروتکل‌های دقیق علمی است. پیش از شروع درمان، متخصصان با استفاده از ابزارهایی مانند نقشه مغزی (QEEG)، ناحیه دقیق مغز برای تحریک، شدت پالس‌ها، فرکانس (پالس در ثانیه) و تعداد کل جلسات را مشخص می‌کنند. این پروتکل‌ها برای اثربخشی حداکثری و تضمین ایمنی بیمار ضروری هستند. در مقابل، TMS تشخیصی فاقد چنین پروتکل‌های درمانی پیچیده و طولانی‌مدتی است و به صورت موردی برای ارزیابی‌های خاص انجام می‌شود.

تفاوت در اختلالات تحت پوشش درمانی

روش rTMS به طور ویژه برای درمان طیف گسترده‌ای از اختلالات عصبی و روانپزشکی که به درمان‌های رایج پاسخ نداده‌اند، کاربرد دارد و اثربخشی آن در مطالعات متعدد ثابت شده است. بیماران زیادی برای درمان این اختلالات به دنبال بهترین مرکز rtms در تهران هستند تا از مزایای این فناوری بهره‌مند شوند. در حالی که TMS عمومی بیشتر جنبه پژوهشی و تشخیصی دارد. آر تی ام اس در درمان طیف وسیعی از اختلالات کاربرد دارد.

برخی از این اختلالات شامل موارد زیر است:

• افسردگی‌های مقاوم به درمان دارویی که یکی از اصلی‌ترین کاربردهای آن است
• اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) و انواع مختلف اختلالات اضطرابی
• توانبخشی شناختی و حرکتی در بیماران پس از سکته مغزی یا آسیب‌های مغزی

تفاوت tms با rtms چیست؛ بررسی تفاوت از نظر ایمنی و عوارض

در زمینه پروتکل ایمنی، تفاوت tms با rtms چیست؟ به دلیل ماهیت تکرارشونده و تحریک مداوم مغز، ایمنی در rTMS از اهمیت بالاتری برخوردار است. پیش از شروع درمان، بیمار به دقت مورد غربالگری قرار می‌گیرد تا اطمینان حاصل شود که هیچ عامل خطری (مانند سابقه تشنج یا وجود قطعات فلزی در سر) وجود ندارد. پروتکل‌های درمانی rTMS به گونه‌ای طراحی شده‌اند که ریسک بروز عوارض جانبی جدی مانند تشنج را به حداقل ممکن (کمتر از ۰.۱ درصد) برسانند. این سطح از احتیاط در TMS تک-پالسی تشخیصی کمتر مورد نیاز است.

کلینیک مغز و اعصاب نورالی؛ انتخابی هوشمندانه برای درمان

می‌توان گفت rTMS نسخه درمانی، هدفمند و تکامل‌یافته فناوری TMS می‌باشد که برای ایجاد تغییرات پایدار و مثبت در عملکرد مغز طراحی شده است. اکنون که می‌دانید تفاوت tms با rtms چیست، می‌توانید با دیدی بازتر و آگاهی بیشتر برای انتخاب مسیر درمانی خود تصمیم بگیرید. این دانش به شما کمک می‌کند تا انتظارات واقع‌بینانه‌ای از فرآیند درمان داشته باشید. کلینیک مغز و اعصاب نورالی، با بهره‌گیری از متخصصان مجرب و پیشرفته‌ترین تجهیزات، آماده ارائه خدمات تخصصی rTMS برای درمان اختلالات مختلف است. برای دریافت مشاوره و ارزیابی دقیق، می‌توانید با کارشناسان ما در تماس باشید.

سوالات متداول

تفاوت tms با rtms چیست؟

متد TMS یک فناوری کلی برای تحریک مغز است در حالی که rTMS نوع درمانی و تکرارشونده آن برای ایجاد تغییرات پایدار در فعالیت‌های عصبی محسوب می‌شود.

آیا درمان با آر تی ام اس دردناک است؟

خیر، این روش غیرتهاجمی و بدون درد است. بیمار ممکن است تنها حس ضربه‌های خفیفی روی پوست سر خود داشته باشد که به سرعت به آن عادت می‌کند.

مهم‌ترین تفاوت tms با rtms چیست؟

اصلی‌ترین تفاوت در الگوی پالس‌هاست. TMS از پالس‌های تکی استفاده می‌کند ولی rTMS از قطاری از پالس‌های سریع و متوالی برای درمان بهره می‌برد.